Archief Jeanne Bieruma Oosting

 Archief Jeanne Bieruma Oosting

Onlangs ontving het RKD – Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis een tot nu toe onbekend archief met brieven, foto’s en een reisdagboek van de veelzijdige kunstenares Jeanne Bieruma Oosting (1898-1994).

Schildersreis naar Veere

In de jaren twintig was Jeanne Bieruma Oosting bevriend met Coks (of Corrie) Pijnacker Hordijk (1904-1971). Net als Oosting was Hordijk een gedreven kunstenares, die schilderen als het belangrijkste doel in haar leven zag. Samen reisden ze in 1924 naar Veere om te tekenen en te schilderen. Deze ‘Schildersreis naar Veere’ duurde van 24 mei tot 3 juni en in die periode hield Oosting een dagboek bij waarin ze vrij nauwkeurig beschrijft wat er allemaal werd ondernomen op een dag. Na de aankomst op de fiets werd het dorp verkend. Er werd meteen ‘keurig geteekend, eerst de kerk met de fijne grijze schaduwen, felle lichten, daarna ’t stadhuis.- Kennismaking met mevrouw van Dam van Isselt. Toen theedrinken met Janna de Groot.’ De schilderes Lucie van Dam van Isselt woonde vanaf 1907 in de Zeeuwse plaats en bij mejuffrouw Janna de Groot huurden Oosting en Hordijk een kamer. In de dagen daarna werden er nog meer bezoeken afgelegd, waaronder aan de in Veere werkende schilder Willem Vaarzon Morel en zijn vrouw. In het ABC waarmee het dagboek afsluit, komen zij er maar bekaaid vanaf, want Jeanne Bieruma Oosting dichtte: ‘M. is Morel, die steeds slechter schildert, N. zijn vrouw Nell (sic.), heel lief, en verwilderd.’ Naast dit reisdagboek bevat het archief brieven en briefkaarten van Oosting aan Hordijk, geschreven in de periode 1924-1926, en enkele foto’s.

 Archief Jeanne Bieruma Oosting
Dagboek van de schildersreis naar Veere door Jeanne Bieruma Oosting en Coks Pijnacker Hordijk, 24 mei-3 juni 1924, collectie RKD

Zomer van Jeanne

Jeanne Bieruma Oosting staat volop in de belangstelling. Tijdens ‘de Zomer van Jeanne’ besteden vijf culturele instellingen aandacht aan het leven en werk van de kunstenares. De serie tentoonstellingen is tot stand gekomen op initiatief van Jolande Withuis, en is gebaseerd op haar biografie Geen tijd verliezen. Jeanne Bieruma Oosting 1898-1994, die eind vorig jaar verscheen. In Museum Henriette Polak in Zutphen is een grote overzichtstentoonstelling te zien, met een selectie uit haar veelzijdige oeuvre, aangevuld met foto’s en niet eerder getoonde egodocumenten, waaronder twintig bruiklenen van het RKD.

Te zien op het RKD

In de collectie van het RKD wordt al 3,5 meter aan archief van Jeanne Bieruma Oosting bewaard. Dit kunstenaarsarchief omvat onder andere brieven, vele van andere kunstenaars, persoonlijke documenten, reisverslagen, documentatie over haar werk en vele foto’s. De recent verworven archiefstukken zijn een waardevolle aanvulling hierop, omdat Coks Pijnacker Hordijk nog niet eerder in het archief voorkwam. Het archiefje kwam via familie van Hordijk in het bezit van een particulier, die het nu aan het RKD heeft geschonken. Vanaf deze week – tijdens de Zomer van Jeanne – zijn er enkele stukken uit dit archief te zien in de expositie op het RKD.

 Archief Jeanne Bieruma Oosting
1. Brief van Jeanne Bieruma Oosting aan Coks Pijnacker Hordijk, 8 juni 1924, collectie RKD
2. Twee kunstenaressen aan het werk in Brugge, foto uit het archief van Jeanne Bieruma Oosting, collectie RKD