• Copyright:
    copyright: Koninklijk Kabinet van Schilderijen Mauritshuis
    CC BY NC SA

Huidige toeschrijving
Datering
1632 gedateerd

IB-nummer
23045
1e Voorgestelde
Voorgestelde
Nicolaes Pietersz. Tulp
Stamnaam
Tulp
Voorletters
N.
Roepnaam
Claes
Academische titel
Geboren
1593-10-09
Overleden
1674-09-12
Functie
medisch doctor te Amsterdam; raad van Amsterdam (1622-1674), schepen (1622), burgemeester (1654, 1656, 1666, 1671); gecomm. Raad (1663-1665, 1673-1674); commissaris van 't Haarlemmer Zandpad; curator het Illustre Schole en Scholarch der Latijnse Scholen (1666)
Beschrijving
first at the right, with hat
2e Voorgestelde
Voorgestelde
Jacob Dielofse Block
Stamnaam
Block
Voorletters
J.D.
Geboren
1601
Overleden
Functie
leerjongen van het chirirgijnsgilde, proef 1623, in 1638 overman; tevens koopman
Beschrijving
center, second row behind corpse
3e Voorgestelde
Voorgestelde
Hartman Hartmansz.
Stamnaam
Hartmansz.
Voorletters
H.
Geboren
1591-04-18
Overleden
1659-05-24
Functie
In 1634 gekozen tot overman van het chirurgijnsgilde.
Beschrijving
second at the right, paper in hand
4e Voorgestelde
Voorgestelde
Adriaen Cornelisz.
Stamnaam
Cornelisz.
Voorletters
A.
Geboren
Overleden
1661 - 1661-03-19
Functie
Ingeschreven als leerjongen van het chirurgijnsgilde 1614, proef 1-1-1625, 1631 overman.
Beschrijving
second at the left
5e Voorgestelde
Voorgestelde
Jacob Jansz. de Wit
Stamnaam
Wit
Voorletters
J.J.
Geboren
1582
Overleden
1654-05-08
Functie
Chirurgijn, 1611 lid van het chirurgijnsgilde, september 1630 overman.
Beschrijving
center, bended over the corpse
6e Voorgestelde
Voorgestelde
Matthijs Calkoen
Stamnaam
Calkoen
Voorletters
M.
Geboren
1591
Overleden
Functie
In 1615 lid geworden van het chirurgijnsgilde, 1639 overman.
Beschrijving
third from the right, seated behind the corpse and next to dr. Tulp
7e Voorgestelde
Voorgestelde
Jacob Jansz. Colevelt
Stamnaam
Colevelt
Voorletters
J.J.
Geboren
1595
Overleden
Functie
Leerjongen 23 mei 1612, proef 1620, 1635 overman van het chirurgijnsgilde.
Beschrijving
first from the left
8e Voorgestelde
Voorgestelde
Frans van Loenen
Stamnaam
Loenen
Voorletters
F.
Geboren
1592
Overleden
Functie
Chirurgijn, 1620 proef afgelegd.
Beschrijving
at the back, in the center
9e Voorgestelde
Voorgestelde
waarschijnlijk Adriaen Het Kint Adriaensz
Stamnaam
Adriaensz
Voorletters
A.
Geboren
1602 - 1603
Overleden
1632-01-31
Functie
thief

Titel
De anatomische les van Dr Nicolaes Tulp
Genre
Onderwerpstrefwoorden

Object
Drager/techniek
Vorm/maten
169.5 x 216.5 cm

Artistiek verband

Collectie(s)
  • Chirurgijnsgilde (Amsterdam)

    based in the Sint Anthoniswaag
    1632 - 1798
  • Het Weduwen-en wezen Fonds van het Chirurgijnsgilde

    based in the Sint Anthoniswaag
    1798 - 1828
  • Koninklijk Kabinet van Schilderijen Mauritshuis
    , inv./cat.nr. 146
    vanaf 1828
Veiling(en)
  • Roos, Cornelis François
    , Een uitgebreide en voortreffelijke verzameling zeer fraaije schilderijen, waaronder vele door de voornaamste Nederladsche meesters, en eenige uit de Italiaansche, Fransche en Spaansche scholen: bij welek verzameling zich bevindt de vermaarde en alom beroemde schilderij van Rembrand, behoorende aan het Chirurgyns Weduwefonds alhier, 1828-08-04 - 1828-09, lotnummer: 109
    Not sold at auction after an intervention by King Willem I. Lugt no. 11819: "Rembrand hoog 1 el 6 p. 3 d., breed 2 el 1 p. 6 d. Doek. 109. De alom beroemde schilderij, behorende aan het Chrurgijnsweduwenfonds te Amsterdam, en aldaar geplaatst geweest op het Theatrum Anatomicum, verbeeldende den Burgemeester en Hoogleraar in de genees- en heelkunde, Nicolaas Tulp zijne vrienden en leerlingen, Mr. Jacob Block, Hartman Hartmansz, Adriaan Slabbraan, Jacob de Wit, Matthijs Kalkoen, Jacob Koolveld en Frans van Loenen, in de ontleedkunde onderwijzende. Hij is gezeten met een breeden hoed op het hoofd, houdende een ontleedtang in de hand, voor hem ligt op den ontleedtafel het lijk, zijne vrienden zijn bloodshoofds en luisteren met de meeste aandagt en inspanning naar hunnen meester, wiens geheele houding de toon van onderrigting aanduidt; de schikking der hoofden, de onuitsprekelijke karaktermatige uitdrukkingen van ieders bijzondere belangstelling, zoo kunstig naar een en hetzelfde hoofddoel gericht, de kalmte des meesters en het vuur der leerlingen, maken dit historiëel meesterstuk met zoo vele belangrijke portretten en afbeeldingen den hoogsten lof waardig, zoodat men zien kan dat Rembrand, die zoo zeer gehecht was aan, als beschermd door den Burgemeester Tulp en deszelfs schoonzoon, den Burgemeester Jan Six, (den bijzonderen en meest hartelijken vriend van Rembrand) alle zijne kunstvermogens heeft ten koste gelegd, om dit als een meesterstuk van zijne kunst te vervaardigen. Zijnde deze allerberoemdste Schilderij verder bekend door de prent van J. de Frey."

Tentoonstellingen
  • Rembrandt onder het mes. De anatomische les van Dr. Nicolaes Tulp ontleed, Koninklijk Kabinet van Schilderijen Mauritshuis
    , 1998-10-03 - 1999-01-10
  • Meesters uit het Mauritshuis, Gemeentemuseum Den Haag
    , 2012-04-28 - 2014-06-30
  • De glorie van de Gouden Eeuw : Nederlandse kunst uit de 17de eeuw : schilderijen, beeldhouwkunst en kunstnijverheid, Rijksmuseum Amsterdam
    , 2000-04-15 - 2000-09-17, cat. no. 58
  • Rembrandt : tentoonstelling ter herdenking van de geboorte van Rembrandt op 15 juli 1606, Museum Boymans
    , 1956-08-08 - 1956-10-21, cat. no. 19
  • The orange and the rose : Holland and Britain in the age of observation, 1600-1750, Victoria and Albert Museum
    , 1964-10-22 - 1964-12-13, cat. no. 58
  • Amsterdam in den loop der eeuwen, Rijksmuseum Amsterdam
    , 1925-07-03 - 1925-09-15, cat. no. 553
  • Rembrandt : tentoonstelling ter herdenking van de geboorte van Rembrandt op 15 juli 1606, Rijksmuseum Amsterdam
    , 1956-05-18 - 1956-08-05, cat. no. 19
  • Weerzien der meesters, Rijksmuseum Amsterdam
    , 1945, cat. no. 83
  • Hollanders in beeld : portretten uit de Gouden Eeuw, Koninklijk Kabinet van Schilderijen Mauritshuis
    , 2007-10-13 - 2008-01-13, cat. no. 53
Overige literatuur
  • F.F.A. IJpma e.a., 'De anatomische les van dr. Nicolaes Tulp door Rembrandt (1632) en de bevindingen bij de dissectie van de onderarm van een kadaver: anatomische discrepanties', Nederlands tijdschrift voor Geneeskunde 150 (2006), p. 2756-2765
  • M. Jonker and E. Bergvelt, Catalogue of Dulwich Picture Gallery. Dutch, Flemish and German Schools, with addenda to the British School, published online as a RKD Studies in 2021 [an enlarged version of Jonker & Bergvelt 2016], under DPG99 (Rembrandt; RKD images no. 32024), Related works, no. 5
  • J.J. Boon, J. van der Weerd, K. Keune, P. Noble, 'Chemical changes in old master paintings: dissolution, metal soap formation and remineralisation processes in lead pigmented paint layers of 17th century paintings', in: Deterioration of artists' paints: effects and analysis, abstracts van de ICOM-CC Working Groups Painting 1 & 2 and Painting section, UKIC, in het British Museum Londen, September 10-11, 2001, Londen 2001, p. 19-20
  • R. Schussmann, 'Die "holländische Anatomie"', Casella-Riedel Archiv 59 (1976), no. 1, p. 16-21 (19-21)
  • P. Noble, J. Wadum, K. Groen, R. Heeren, K.J. van den Berg, 'Aspects of 17th century binding medium: inclusions in Rembrandt’s Anatomy Lesson of Dr Nicolaes Tulp', Art et Chimie, La Couleur: Actes du congrès, Parijs 2000, p. 126-129
  • J. Wadum and P. Noble, 'Gaten in Rembrandt', Natuur en Techniek 8 (1998), p. 41-42
  • J. van der Weerd, J.J. Boon, M. Geldof, R.M.A. Heeren, P. Noble, 'Chemical changes in old master paintings: dissolution, metal soap formation and remineralization processes in lead pigmented paint layers of 17th century paintings', Zeitschrift für Kunsttechnologie und Konservierung 16 (2002), Vol 1, p. 36-41
  • R.M.A. Heeren, J.J. Boon, P. Noble, J. Wadum, 'Integrating imaging FTIR and secondary ion mass spectrometry for the analysis of embedded paint cross-sections', ICOM-CC Preprints of the 12th Triennial Meeting, Lyon (1999), Vol. 1, p. 228-233
Project

Bezig met laden...

Log in om aanvullingen of opmerkingen toe te voegen.