Utrechtse tekeningen van Herman Saftleven

Herman Saftleven in Utrecht

De in Rotterdam geboren Herman Saftleven stamde uit een schildersfamilie. Omstreeks 1632 streek hij neer in Utrecht, waar hij naast schilderijen ook veel tekeningen produceerde. Gewapend met tekenpapier en zwart krijt zwierf hij regelmatig over de Utrechtse stadswallen en langs de Stadsbuitengracht om zijn stad in beeld te brengen. In een periode van zo’n dertig jaar tekende hij meer dan 150 gezichten op, langs en vanaf de stadswal.

Stadswandeling

Laurens Schoemaker, conservator historische topografie bij het RKD, doet al jarenlang onderzoek naar het werk van Herman Saftleven. Aan de hand van twintig van diens tekeningen zette hij een stadswandeling rond de Utrechtse binnenstad uit. Tijdens deze vijf kilometer lange wandeling langs de Stadsbuitengracht waan je je soms even in het Utrecht van de zeventiende eeuw. Schoemaker schreef de inleiding en een uitgebreide routebeschrijving, waardoor je meer leert over de geschiedenis van de stad en beter gaat kijken.

Hedendaagse foto’s

Om Saftlevens zeventiende-eeuwse tekeningen te vertalen naar het Utrecht van vandaag, werd aan de Utrechtse fotograaf Maite Meijlink gevraagd om foto’s te maken voor het boek. Zij is derdejaars studente Image and Media Technology aan de HKU en legt zich met name toe op film en fotografie. Geïnspireerd door Saftlevens tekeningen bracht zij de Utrechtse stadswal – of wat daar nog van over is – opnieuw in beeld. Het vangen van de expressie en het gevoel dat zich in de tekeningen openbaart stond voorop. De verstilde zwart-witfoto’s van Meijlink slaan een brug tussen heden en verleden.

Meer Saftleven

Wandelen over de Utrechtse stadswal. Tekeningen van toen en foto’s van nu is vanaf 25 november te koop via webshop.rkd.nl, www.matrijs.com en in de Utrechtse boekhandel. Bij het boekje hoort een online wandelroute. Een week na het verschijnen van het boek opent in het RKD de tentoonstelling Utrecht door de ogen van Herman Saftleven en Maite Meijlink, waarin een selectie van de tekeningen en foto’s te zien is. Deze expositie loopt tot in het voorjaar van 2023. In 2024 verschijnt de digitale RKD Study over Herman Saftleven, waarin alle Utrechtse stadswaltekeningen van Saftleven worden beschreven.