Mainmenu

Aan het werk!

december 2020 - oktober 2021

In de nieuwe publieksruimte van het RKD is een centrale plek ingericht voor een wisseltentoonstelling met elk half jaar een nieuw thema. De eerste tentoonstelling Aan het werk! gaat over de diverse werkzaamheden van de kunstenaar en in zijn kielzog de kunsthandelaar en de kunstkenner. Iedere kunstenaar vindt inspiratie op zijn eigen manier. De één trekt bepakt en bezakt met allerhande schilderspullen de natuur in, zoals Frits Mondriaan, de oom van Piet, of gaat gewapend met zwart krijt en een schetsboek op pad, zoals Nicolaas Bastert. De ander trekt de stad in, zoals George Hendrik Breitner, en maakt naast schetsen ook gebruik van fotografie.


In de loop van de twintigste eeuw wordt de werkwijze van de kunstenaar meer divers. 'Natuur is eigenlijk altijd kunst' is de opvatting van herman de vries en hij gebruikt in het veld gevonden grassen voor zijn creaties. Het atelier is de plek waar het kunstwerk vervolgens zijn uiteindelijke vorm krijgt. De expositie laat zien dat het atelier voor iedere kunstenaar anders is: van zolderkamer tot ambachtelijke werkplaats. 'Neem mij niet kwalijk, ik heb het zo druk gehad, wil je naar mijn atelier komen', schrijft Picasso in 1912 aan de Nederlandse kunstenaar Conrad Kickert. Het atelier is naast een werkplek ook een ontmoetingsplaats waar collega's, bekenden, verzamelaars en kunsthandelaren de nieuwste werken kunnen bewonderen.

1. Bernard Eilers, Frits Mondriaan en een onbekend persoon, 1911, foto, collectie RKD
2. Anoniem, Nicolaas Bastert en Geo Poggenbeek aan het schetsen bij Vianen, 3 oktober 1899, foto, collectie RKD
3. Michiel van Nieuwkerk, herman de vries aan het werk, 13 maart 2011, collectie RKD


Verkopen

Als het kunstwerk gecreëerd is, is het werk nog niet gedaan. Het tonen en verkopen van kunstwerken is een vak apart. Kunstenaars steken doorgaans veel tijd in het organiseren van tentoonstellingen en in het onderhouden van goede contacten met de kunsthandel. Ook gevestigde kunstenaars moeten moeite blijven doen om verkooptentoonstellingen te regelen. Kees van Dongen, die weliswaar in 1904 een succesvolle expositie heeft in Parijs, moet hetzelfde jaar al schrijvende zijn best doen om in Nederland voet aan de grond te krijgen bij de Amsterdamse kunsthandel E.J. van Wisselingh & Co. Op hun beurt moeten kunsthandelaren veel energie steken in hun relaties met kunstenaars, kunstkenners en kopers. In de Amsterdamse galerie Art & Project gaat dat anders dan in traditionele galeries. De galerie is vanaf 1968 gevestigd in een kamer van 3 x 4 meter en is toonaangevend wat betreft conceptuele kunst. Dat de ruimte beperkt is, blijkt uit een foto waarop te zien is dat zelfs bij de wasbak op de toiletten een kunstwerk wordt besproken.


Expositie

Het exposeren van de schatten uit de collectie van het RKD gebeurde nog niet eerder op zo'n grote schaal. Aan de hand van schetsen, originele kunstwerken, brieven, foto's en andere stukken uit de eigen collectie laat het RKD zien hoe divers de werkzaamheden van de kunstenaar en kunsthandelaar zijn. Een ander deel van de expositie heeft een permanent karakter en geeft een introductie op de werkzaamheden van het RKD zelf. Voor studenten, onderzoekers en andere geïnteresseerden zal dit een aangename kennismaking zijn, maar ook de vaste bezoekers zullen verbaasd zijn over de reikwijdte van het RKD.

De nieuwe expositieruimte op het RKD, foto's Fred Ernst Fotografie