Archief Kunstzaal d’Audretsch
In 2022 werd het archief van de Haagse Kunstzaal d’Audretsch verworven door het RKD. Deze kunsthandel was een gevestigde naam in de Nederlandse kunstkringen van de eerste helft van de twintigste eeuw. Kunstzaal d’Audretsch was in de eerste jaren na oprichting gevestigd aan Hoge Wal 16-16a en verhuisde later binnen Den Haag naar Noordeinde 119.
Herman Eduard d’Audretsch
De Kunstzaal d’Audretsch werd in 1913 opgericht door de Haagse kunsthandelaar Herman Eduard d’Audretsch (1872-1966). Hij werd geboren in Amsterdam, maar woonde en werkte een groot deel van zijn leven in Den Haag. Audretsch was aanvankelijk getrouwd met de letterkundige en schrijfster Lucie Marie Franssen, maar dit huwelijk hield geen stand. Nadat hij van Lucie Marie was gescheiden, trouwde Audretsch in 1915 opnieuw, ditmaal met de zus van beeldhouwer Hildo Krop, Margaretha Maria Krop. Later zou de Kunsthandel d’Audretsch ook werk van Krop aanbieden. Herman Eduard d’Audretsch had veel contacten in de Nederlandse kunstwereld, wat zijn kunsthandel ten goede kwam. In 1933 werd Audretsch vastgelegd op doek door de beroemde Nederlandse schilder Isaac Israëls.
2. Maandbericht van Kunsthandel d’Audretsch 15 januari 1916, collectie RKD
3. Uitnodiging voor de tentoonstelling van Mies Elout-Drabbe en Jan Heyse, 1918, collectie RKD
Tentoonstellingen
In Kunstzaal d’Audretsch werden gevestigde Haagse kunstenaars tentoongesteld, maar de kunsthandel bood ook ruimte aan avant-garde kunstenaars. In 1916 exposeerde d’Audretsch het werk van vooruitstrevende kunstenaars als Kandinsky, Franz Marc, Jacoba van Heemskerck en Paul Klee. Deze tentoonstelling, genaamd Expressionisten – Kubisten, werd goed ontvangen. Onder meer Theo van Doesburg liet zijn enthousiasme blijken in het tijdschrift Eenheid: ‘Een der meest fundamenteele exposities van onzen tijd, waardoor het publiek in de gelegenheid wordt gesteld een anderen, in dit geval een beteren, meer zuiveren indruk te krijgen van wat er al zoo beweegt in het moderne kunstgebeuren.’
Tot de klantenkring van d’Audretsch behoorden privéverzamelaars, maar ook museale instellingen wisten de Haagse handel te vinden. In 1926 verkocht de kunsthandel bijvoorbeeld het schilderij Kinderslaapkamer (1910) van Jan Sluijters aan het Haagse Gemeentemuseum (nu Kunstmuseum). In de jaren dertig verkocht d’Audretsch ook veel werk van Franse kunstenaars. De succesvolle kunsthandel sloot zijn deuren vlak na de Tweede Wereldoorlog, toen Herman Eduard d’Audretsch naar Amerongen vertrok.
2. Jan Sluijters, Kinderslaapkamer, 1910, collectie Kunstmuseum Den Haag
Archief Kunstzaal d’Audretsch
Via Museum Boijmans Van Beuningen is het archief van Kunstzaal d’Audretsch nu aan het RKD geschonken door de erven van kunsthistorica Jonieke van Es. Van Es was vanaf 2006 tot haar overlijden in 2012 hoofd collectie en onderzoek in het Rotterdamse museum. Het archief van Kunstzaal d’Audretsch bestaat uit veel uiteenlopende stukken en bevat onder meer een grote hoeveelheid foto’s, prijslijsten, tentoonstellingsaffiches, uitnodigingen en krantenartikelen. Het documentatiemateriaal van d’Audretsch, een kunsthandel die in zo’n sterke mate is verbonden aan de Haagse kunstwereld, blijft door middel van deze schenking verbonden aan Den Haag.