RKD Podcast: Sophia Adriana Lopez Suasso-de Bruijn

Vrouwelijke verzamelaar Sophia Adriana de Bruijn

De vijfde aflevering in de podcastreeks over vrouwelijke verzamelaars is te beluisteren op onder andere Spotify en Apple Podcasts. Caspar Stalenhoef spreekt hierin met Dorine Maat over Sophia Adriana Lopez Suasso-de Bruijn (1816-1890), een verzamelaar met voorliefde voor toegepaste kunst.

Audio URL


Kunstsmaak in het huiselijk leven

De Amsterdamse koopmansdochter Sophia Adriana de Bruijn blijft lang ongehuwd, terwijl zij in 1851 al wel op hetzelfde adres ingeschreven staat als haar latere echtgenoot jonkheer Augustus Pieter Lopez Suasso (1804-1877). Ze trouwen in 1860 en hun huwelijk blijft kinderloos. Ze vinden elkaar in hun liefde voor reizen en het verzamelen. Ze hebben elk hun eigen voorkeuren. Waar Augustus Pieter voornamelijk munten koopt, verzamelt Sophia Adriana met name mode, juwelen, meubelen, miniatuurzilver en keramiek. Na het overlijden van haar man gaat Sophia Adriana door met verzamelen, met de achterliggende wens van het stichten van een museum ‘met kunstsmaak in het huiselijk leven onzer voorouders’.

Thérèse Schwartze, Sophia Adriana de Bruijn (1816-1890), 1890, Amsterdam Museum
Thérèse Schwartze, Sophia Adriana de Bruijn (1816-1890), 1890, Amsterdam Museum

Stedelijk Museum Amsterdam 

Na haar overlijden in 1890 blijkt dat Sophia Adriana haar huis en collectie na heeft gelaten aan de stad Amsterdam. Vijf jaar later, in 1895, wordt het Stedelijk Museum geopend. De stichters maken onder andere gebruik van deze nalatenschap en in het museum worden stijlkamers ingericht met de objecten uit de collectie Suasso-de Bruijn. De verzameling van Sophia Adriana krijgt vervolgens aandacht in de pers, in eerste instantie neutraal, maar daarna steeds negatiever. De toegepaste kunst uit haar collectie blijkt niet erg geliefd bij de conservatoren van het Stedelijk Museum – ze wordt zelfs afgeschilderd als een zonderlinge, koopzieke vrouw. 

De Mahoniekamer, één van de stijlkamers in het Stedelijk Museum ingericht met de collectie Suasso-de Bruijn, Amsterdam Museum
De Mahoniekamer, één van de stijlkamers in het Stedelijk Museum ingericht met de collectie Suasso-de Bruijn, Amsterdam Museum

Amsterdam Museum

In de jaren zeventig van de twintigste eeuw wordt de collectie Suasso-de Bruijn verplaatst naar het depot van het Amsterdam Museum. Er komt steeds meer aandacht voor Sophia Adriana en haar collectie, met als gevolg dat de stukken ook uit het depot komen. Historicus Dorine Maat is als onderzoeker werkzaam bij het Amsterdam Museum en schrijft momenteel een biografische publicatie over Sophia Adriana Lopez Suasso-de Bruijn. Ze maakt in daarbij gebruik van het werk van Hester Wandel, en doet zelf ook onderzoek in het archief van de familie Suasso-de Bruijn in. Er is relatief veel materiaal bewaard gebleven, zoals brieven, reisverslagen en andere persoonlijke documenten. In de persdocumentatie bij het RKD, in het Stadsarchief Amsterdam en via Delpher vond Dorine aanvullende informatie over de beeldvorming rondom Sophia Adriana. Daardoor weet ze in de podcastaflevering boeiend te vertellen over het leven en de collectie van deze vrouwelijke verzamelaar.

3. Fantasiehorloge met cilindergang in de vorm van een aardbei, 1850, Amsterdam Museum, foto Monique Vermeulen
Fantasiehorloge met cilindergang in de vorm van een aardbei, 1850, Amsterdam Museum, foto Monique Vermeulen

Vrouwelijke verzamelaars

De podcastreeks over vrouwelijke verzamelaars sluit aan bij het project De Andere Helft, over vrouwen in de Nederlandse kunstwereld in de tweehonderd jaar tussen 1780 en 1980. Deze afleveringen worden mede mogelijk gemaakt door de Wilhelmina Drucker Fundatie.