RKD podcast: Blommers, Mesdag en het Panorama
De tweede podcast van het RKD in samenwerking met Caspar Stalenhoef is uit op onder andere Spotify en Apple Podcasts. In deze aflevering spreekt Caspar met RKD-conservator Evelien de Visser over haar onderzoek naar de rol van Haagse School-kunstenaar Bernard Blommers bij het Panorama van Scheveningen.
Het Panorama van Scheveningen
Op 1 augustus 1881 vond in Den Haag de opening plaats van het Panorama van Scheveningen. Dit enorme schilderij is ook bekend als Panorama Mesdag, naar de belangrijkste maker Hendrik Willem Mesdag (1831-1915). Mesdag en zijn vrouw Sientje Mesdag-van Houten kregen bij het maken hulp van drie andere kunstenaars. Eén van die kunstenaars was Bernard Blommers (1845-1914), gespecialiseerd in de verbeelding van het vissersleven in Scheveningen. Hij was dan ook de schilder van enkele belangrijke figuren op het panorama.
2. Bernard Blommers, Kinderkopje, 1881, collectie Groninger Museum, Groningen
3. Bernard Blommers, Kinderen der zee, collectie Groninger Museum, Groningen
Bronnenonderzoek
Waarom bleef de medewerking van Blommers aan het kunstwerk zo lang onbekend? Wat was de relatie tussen Mesdag en Blommers? Hoe kun je daar 140 jaar later meer over te weten komen? Evelien de Visser deed tijdens haar onderzoek een beroep op de collecties van het RKD. In de beelddocumentatie vergeleek ze afbeeldingen van Blommers’ werk van visafslagen en andere strandgezichten om te kijken of zijn schilderingen op het panorama in lijn lagen met zijn eerdere werk. In de persdocumentatie vond Evelien de vroegste bron waarin Blommers wordt vermeld als schilder van het Panorama van Scheveningen, een krantenartikel uit 1931. Ook ging ze op zoek naar bronnen om de relatie tussen Mesdag en Blommers beter te kunnen duiden.
Publicatie
In de nieuwste aflevering van de RKD podcast Kroniek Kunstgeschiedenis vertelt Evelien over haar ontdekkingen. Al eerder beschreef ze de resultaten van haar onderzoek in het artikel ‘Uit vriendschap’, dat verscheen in het boek De Schilders van het Panorama van Scheveningen, een uitgave van Museum Panorama Mesdag en Scriptum Art. De gelijknamige tentoonstelling in Museum Panorama Mesdag in Den Haag is te zien tot 26 september 2021.
2. Bernard Blommers, Vissersvrouwen op het strand, ca. 1890, collectie RKD, archief Wertheim-Hijmans van Wadenoijen