RKD podcast: De zeventiende-eeuwse massamarkt voor historiestukken
In de derde aflevering van de podcast Kroniek Kunstgeschiedenis vertelt Angela Jager, geassocieerd onderzoeker bij het RKD, naar aanleiding van haar nieuwe boek The Mass Market for History Paintings in Seventeenth-Century Amsterdam over de productie, distributie en consumptie van historiestukken. Een historiestuk is een schilderij met een onderwerp uit de Bijbel, de mythologie of de klassieke geschiedenis.
Massamarkt historiestukken
In de zeventiende eeuw zijn er in de Republiek vele miljoenen schilderijen gemaakt. De werken waar we vandaag de dag in musea van kunnen genieten, vormen slechts het topje van de ijsberg – het kwaliteitsdeel. De schilderijen van beroemde meesters zoals Rembrandt en Vermeer waren ook in de zeventiende eeuw enorm kostbaar. Dit soort topkunst werd dan ook enkel door de rijke elite verzameld. Het zijn vooral deze stukken die vanwege hun waarde, kwaliteit en prestige bewaard bleven. Maar wat werd er nog meer geschilderd? Het bezit van schilderijen was in de zeventiende eeuw wijdverspreid, ook onder de bevolking met een lagere sociale status. Wat voor onderwerpen hadden de schilderijen die zij aan de muur hingen? Wie maakten deze werken en welke methoden werden gebruikt om de schilderijen zo goedkoop mogelijk te kunnen produceren?
Deze en andere vragen worden door Angela Jager in haar net verschenen boek The Mass Market for History Paintings in Seventeenth-Century Amsterdam onderzocht. Angela Jager is een onderzoeker bij de Universiteit van Genève en werkt als geassocieerd onderzoeker bij het RKD aan het project Visiting the Golden Age. Ze promoveerde in 2016 aan de Universiteit van Amsterdam op de massamarkt voor historiestukken, verrichte twee jaar onderzoek als postdoc bij het Statens Museum for Kunst in Kopenhagen, publiceerde artikelen in onder andere de tijdschriften Oud Holland en JHNA, en droeg bij aan verscheidene tentoonstellingscatalogi en bundels.
2. Atelier Jacob de Wet, De wonderbare spijziging van de vijfduizend, privécollectie, foto Frida Gregersen
Podcast
In deze derde aflevering van de RKD podcast Kroniek Kunstgeschiedenis vertelt Angela Jager in een kwartier over haar onderzoek naar de productie, distributie en consumptie van zeventiende-eeuwse historiestukken. Dit genre wordt in traditionele kunsthistorische studies vooral gekoppeld aan hoge prijzen, beroemde meesters en elite-kopers. In haar boek laat Jager echter zien dat er tevens een enorme markt bestond voor goedkope historiestukken, geproduceerd door onbekende en onbeminde schilders voor de lagere middenklasse.
2. Medewerker van Hendrick Meijeringh, Farao's leger verdrinkt in de Rode Zee, Edams Museum, foto Angela Jager
3. Boekomslag The Mass Market for History Paintings in Seventeenth-Century Amsterdam door Angela Jager, uitgeverij Amsterdam University Press