Marks on Art: Painting
Het RKD – Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis ontwikkelt een database met merktekens op kunstvoorwerpen, Marks on Art. Merktekens kunnen informatie geven over de datering van een kunstwerk, de plaats van vervaardiging, de maker en de handel. Marks on Art: Sculpture legt zich toe op het documenteren van merktekens op middeleeuwse beelden. Marks on Art: Painting, de tweede pijler van Marks on Art, richt zich specifiek op de makers- en gildemerken op de achterzijde van zestiende- en zeventiende-eeuwse Hollandse en Vlaamse schilderijen.
Inhoud
Het doel van het project Marks on Art is een vrij toegankelijke database van alle merken die op beeldende en toegepaste kunst worden aangetroffen, inclusief handtekeningen, stempels van handelaren en transportmerken. Marks on Art zal worden geïntegreerd in de bestaande infrastructuur van de RKD databases, zodat kruisverbanden kunnen worden gelegd tussen kunstwerk, kunstenaar en technische onderzoeksgegevens, zoals dendrochronologische onderzoeksresultaten.
Brands and stamps on 17th century panel and copper paintings
De tweede pijler van het project richt zich op de digitalisering, identificatie en digitale publicatie van makers- en gildemerken op de achterzijde van zestiende- en zeventiende-eeuwse Hollandse en Vlaamse schilderijen. Het uitgangspunt is een dataset van duizenden merken op panelen en koperen dragers, samengesteld door Prof. em. dr. Jørgen Wadum tijdens bezoeken aan collecties en veilinghuizen. Deze unieke dataset, geschonken aan het RKD, zal worden bijgewerkt en uitgebreid met zoveel mogelijk nieuwe merken.
2. Keurmerk van het Antwerpse Sint Lucasgilde: twee ‘Antwerpse’ handjes en een kasteel: brandijzer in gebruik in 1617-1626; brandijzer in gebruik na 1638
Project
Het project ging eind 2022 van start. Het RKD gaat de bestaande dataset aanvullen met zoveel mogelijk nieuwe merken na een oproep. In 2023 en 2024 worden de merken verzameld en wordt de dataset aangevuld. Vanaf januari 2025 wil het RKD deze dataset presenteren in zijn database. Projectleider is Dr. Angela Jager. Het RKD verwelkomt Jørgen Wadum als geassocieerd onderzoeker voor de duur van het project.
Fondsen
Het RKD ontving voor dit project een Digital Art History Grant van de Samuel H. Kress Foundation en een toekenning van het Mondriaan Fonds. Het project kreeg een genereuze subsidie van het Getty Conservation Institute (GCI), die Jørgen Wadum een Conservation Guest Scholarship van drie maanden verschafte. Kunsthandelaars Richard Green en Rafael Valls, beiden in Londen, hebben in een vroeg stadium van het project bijgedragen.
Toelichting
Het project Marks on Art: Painting richt zich specifiek op de makers- en gildemerken op de achterzijde van zestiende- en zeventiende-eeuwse Hollandse en Vlaamse schilderijen op panelen en koperen dragers. Houthakkers merkten planken voor transport. Paneelmakers en koperplaatslagers markeerden hun productie met een persoonlijk merkteken, vaak een monogram. Na een kwaliteitscontrole voorzag ook het plaatselijke Sint Lucasgilde in Antwerpen de goedgekeurde dragers van een keurmerk. Een combinatie van deze merken levert unieke informatie op over de datering van het kunstwerk en de plaats van vervaardiging, en kan zo licht werpen op toeschrijving, authenticiteit en productieproces. Merktekens zijn zelden zichtbaar, omdat ze zich aan de onder- of achterzijde van een kunstwerk bevinden, maar leveren essentiële informatie over het object. Het onderbrengen van alle beschikbare informatie over merken in een breed toegankelijke database biedt ongekende onderzoeksmogelijkheden.
Gerelateerde berichten
Oproep: Merken op paneel- en koperschilderijen voor Marks on Art Database
